اپیدمی سندرم حاد تنفسی در اهواز

پایگاه خبری آمال،  محمد طاها طلاپور ؛ شهر اهواز در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی در زمینه سلامت عمومی مواجه بوده و به یکی از آلوده‌ترین شهرهای دنیا تبدیل شده است. در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۹۲، بیش از یک هزار شهروند خوزستانی، به‌ویژه در اهواز، با علائم شدید تنگی نفس، سرفه، خس‌خس سینه و فشار خون بالا به مراکز درمانی مراجعه کردند. در یک هفته، بیش از ۷ هزار مراجعه به ثبت رسید؛ این موضوع نشان‌دهنده بحرانی جدی در حوزه سلامت عمومی شهر بود. این مطالعه، شواهدی برای تأیید اپیدمی بحران سندرم حاد تنفسی در اهواز ارائه می‌دهد.

مصرف دخانیات: عامل خطرزای جدی
مصرف دخانیات یکی از مهم‌ترین عوامل خطرزا برای بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی، سکته مغزی و برخی سرطان‌ها است. بر اساس مطالعه‌ای بر روی ۱۶۰۰ نفر از جمعیت بزرگسال شهر اهواز، ۳۰ درصد افراد ۱۸ تا ۸۴ ساله به صورت روزانه سیگار مصرف می‌کنند. از این تعداد، ۴۴٫۷ درصد افراد قبل از سن ۱۸ سالگی شروع به مصرف سیگار کرده‌اند.

ریزگردها و آلودگی هوا: معضل رو به رشد اهواز
طوفان‌های گرد و غبار یا به اصطلاح ریزگردها در استان خوزستان، به ویژه کلان‌شهر اهواز، به یکی از جدی‌ترین معضلات سلامت عمومی تبدیل شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که بیشتر این ریزگردها منشأ داخلی دارند و بسته به غلظت آن‌ها، می‌توانند آسیب‌های جدی بر سیستم‌های مختلف بدن انسان وارد کنند.
معاونت وزارت بهداشت، اعلام کرده است که خوزستان علاوه بر آلودگی ناشی از ریزگردها، با آلودگی شیمیایی حاصل از گازهای آلوده فلرها نیز مواجه است. این عوامل می‌توانند منجر به افزایش بیماری‌های تنفسی، قلبی و سایر مشکلات مرتبط با آلودگی هوا شوند.

ویروس HMPV: تهدید نوظهور در سلامت عمومی
در شرایطی که اهواز با بحران‌های زیست‌محیطی و آلودگی‌های ناشی از ریزگردها دست‌وپنجه نرم می‌کند، ظهور ویروس‌هایی نظیر HMPV (Human Metapneumovirus) چالش دیگری برای سیستم بهداشتی این منطقه ایجاد کرده است.

ویروس HMPV یکی از ویروس‌های تنفسی است که علائمی مشابه آنفولانزا و سرماخوردگی ایجاد می‌کند. این علائم شامل تب، سرفه، گرفتگی بینی و در موارد شدیدتر مشکلات حاد تنفسی است. این ویروس به‌ویژه کودکان زیر پنج سال، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف را در معرض خطر قرار می‌دهد.
در حال حاضر، هیچ واکسن یا درمان ضدویروسی خاصی برای HMPV وجود ندارد. بنابراین، رعایت بهداشت فردی، شست‌وشوی مکرر دست‌ها، استفاده از ماسک و خودداری از تماس نزدیک با افراد بیمار از بهترین راهکارهای پیشگیری از این ویروس است.

چالش سالمندی و بحران‌های آینده سلامت
ایران در حال حرکت به سمت سالمندی جمعیت است. سالمندان به دلیل ضعف سیستم ایمنی، بیشتر در معرض خطر بیماری‌های تنفسی، قلبی و عروقی قرار دارند. افزایش آلودگی هوا، شیوع ویروس‌های جدید و مصرف بالای دخانیات می‌تواند بار بیماری‌ها در این گروه حساس را به شدت افزایش دهد. بنابراین، از هم‌اکنون باید برنامه‌ریزی‌های پیشگیرانه و اقدامات حمایتی برای کاهش این مخاطرات آغاز شود.

راهکارها و توصیه‌ها
۱٫ کاهش مصرف دخانیات:
– اجرای برنامه‌های آموزشی برای نوجوانان و افراد کم‌سواد.
–

۲٫ کاهش آلودگی هوا و ریزگردها:
– تدوین سیاست‌های زیست‌محیطی برای کنترل ریزگردها و کاهش آلودگی ناشی از گازهای صنعتی.
– افزایش نظارت بر فعالیت‌های صنعتی آلاینده.

۳٫ پیشگیری از بیماری‌های تنفسی:
– آموزش رعایت بهداشت فردی و استفاده از ماسک در مناطق آلوده.
– تقویت سیستم بهداشت عمومی برای شناسایی و مدیریت بیماری‌های تنفسی.

۴٫ مراقبت از گروه‌های آسیب‌پذیر:
– توجه ویژه به سالمندان و کودکان در برنامه‌های بهداشتی و پیشگیری از بیماری‌ها.
– افزایش دسترسی به خدمات درمانی برای گروه‌های کم‌درآمد.

جمع‌بندی
شهر اهواز با چالش‌های جدی در زمینه سلامت عمومی مواجه است؛ از شیوع بالای مصرف دخانیات گرفته تا بحران آلودگی هوا و تهدیدات ناشی از ویروس‌های نوظهور مانند HMPV. این عوامل نه تنها سلامت جسمی افراد را تهدید می‌کنند، بلکه می‌توانند خسارات اقتصادی و اجتماعی زیادی به همراه داشته باشند.

برای مقابله با این بحران‌ها، نیاز به همکاری میان دولت، جامعه و سیستم بهداشت و درمان وجود دارد. اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، کاهش آلودگی هوا و افزایش آگاهی عمومی می‌تواند گام‌های مؤثری برای بهبود سلامت عمومی این منطقه باشد.

پژوهشگر حوزه میکروبیولوژی محمد طاها طلاپور