نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
درباره چرایی انتشار کروناویروس و ابعاد چیستی آن گمانه‌های بسیاری مطرح می‌شود به طوریکه برخی بر این باور هستند که ممکن است این ویروس خطرناک نوعی بیوتروریسم باشد.
به گزارش آمال، با توجه به اینکه این روزها بحث اول و داغ محافل ایران وجهان “کرونا ویروس “است، درباره چرایی انتشار این ویروس و ابعاد چیستی آن گمانه‌ها زیاد است به طوریکه برخی بر این باور هستند که ممکن است این ویروس خطرناک که طی یک هفته گذشته با شیوع جهانی آن، توسط سازمان بهداشت جهانی، پندمی (همه گیر) اعلام شد که در قرن اخیر در نوع خود بی‌سابقه است، نوعی بیوتروریسم باشد.
دراین ارتباط و جهت بررسی این موضوع با امین شحیطاوی ، پژوهشگر و مدرس دانشگاه که سابقه انجام تحقیقات علمی درارتباط با بیوتروریسم و پدافند غیر عامل در ژورنال های علمی دارد و از مهم‌ترین عناوین وی ، پژوهشگر برگزیده وزارت اقتصاد و دفتر ریاست جمهوری ونیز پژوهشگر برتر استان و مدیر علمی برتر دستگاهها وسازمان‌های اجرایی استان و سردبیری مجله علمی وپژوهشی و داوری و مدیریت بر پروژه های متعدد علمی وتحقیقاتی مرتبط با موضوعات اجتماعی، اقتصادی و تحیلی فضاهای شهری است، گفت‌وگو کنیم.
آمال : با توجه به مطالعات و تحقیقاتی که در حوزه پدافند و به‌خصوص بحث بیوتروریسم واثرات آن داشتید ، آخرین تعاریف و دیدگاه‌های این مفهوم را توضیح وتحلیل بفرماید؟
شحیطاوی: براساس تعریف پلیس بین الملل درسال ۲۰۰۷؛ بیوتروریسم عبارت است از منتشر کردن عوامل بیولوژیکی یا سمی باهدف کشتن یا آسیب رساندن به انسانها ، حیوانات وگیاهان با قصد ونیت قبلی و به منظور وحشت آفرینی ، تهدید و نیز وادار ساختن یک دولت یا گروهی از مردم به انجام عملی یا برآورده کردن خواسته های سیاسی واجتماعی و…، در تعاریف دیگر هم به معنای رها سازی عمدی ویروس ،باکتری وسایر ارگانیسم ها که باعث مرگ و بیماری انسانها ،گیاهان وحیوانات می شود، تعریف شده است.
بیوتروریسم چه آثاری به دنبال دارد؟
در ارتباط با ابعاد حملات بیولوژیکی که می توانند از طریق هوا ، آب و غذا انتشار یابند ،امروزه این امر بیشتر درک و احساس گردید واین نکته حایز اهمیت است موضوع مهم دیگر، کشف وشناسایی حملات بیولوژیکی سخت و بسیار دشوار می باشد .دراین بین برخی تاثیرات مهم آن را به اختصار شرح می کنم؛
یکم؛ تاثیرات مستقیم فیزیکی برانسان مانند بروز بیماری ونهایت مرگ که الان در آن به سرمی بریم .دوم ، تاثیرات روانی که بروز وحشت و ترس است ، سوم تاثیرات اقتصادی است که بعد از مرگ ومیر از زیانبارترین عامل ویران کننده زیرساخت های اقتصادی و حتی امنیت جوامع در زمینه های تامین غذا و مایحتاج ضروری است که این بیشتر در حملات به بخش های به غیر انسان در قالب حملات بیولوژیکی و تهاجم مانند ازدیاد یا هجوم حشرات بطور غیرعادی در مناطق که ما الان گاها در برخی کشورها وازجمله ایران در اخبار آن را می‌شنویم.
همین هجوم ملخ‌ها هم می تواند یک فرضیه قوی بر حمله بیوتروریسمی برایران و زیر ساخت‌های حیاتی و خودکفایی کشور دربخش کشاورزی را با تهدید مواجه سازد که خوشبختانه با هوشیاری و تسلط نسبتا خوب ایران دراین زمینه توانسته، تهدیدات را رفع و آسیب جدی صورت نگیرد، ولی خب هزینه بر بوده است ونیز حملات بیوتروریسمی که به حیوانات و سایر عوامل زیستی و چرخه تولید و مصرف که بحث آن مفصل است.
آمال : به نظر شما شیوع ويروس كرونا که احتمال بيوتروريسم آن فراوان است، کدام کشور متهم اصلی ساخت است؟
شحیطاوی: به صورت دقیق نمی‌توان اکنون آن را ثابت کرد ولی برخی فرضیه ها وسناریوها وجود دارد که مهم ترین آنها امریکا ست.
آمال: تاکنون شواهدی درخصوص عوامل این حمله به دست آمده است؟
شحیطاوی: خب تاکنون هیچ مستندی دراین باره ارایه نشده جز اینکه مقامات دولتی روسیه و چین این ادعا را کردند. ولی دلایل مستندی یافت نشده است هرچند پشت پرده ها را کسی نمی‌تواند کشف وافشا کند، ولی جدی ترین اتهام به سمت آمریکا است! جالب است بعد از آن می‌بینیم که امریکا خود نیز درگیر این ویروس تهاجمی قرار گرفت و دولت حالت فوق العاده درکشور اعلام کرد در ظاهر نمی‌تواند متهم باشد ولی در باطن برخی قدرت ها معادلات پیچیده و پنهان فراونی دارند که به نظرم مهم ترین آن جنگ قدرت سرد برای بقا در معادلات و رقابت با دیگر بازیگران نوظهور همچون چین را نباید نادیده گرفت.
مطلب دیگر، با رصد نمودن تحولات یک سال اخیر که انواع جنگ های تجاری و غیره را بین آمریکا با اتحادیه اروپا ، روسیه و چین شاهد بودیم که بیشتر به کاهش رشد اقتصادی و تراز منفی تجارت با چین و عدم توانایی با رشد حیرت انگیز چین که گفته می شود در آینده تبدیل به قدرت اول نظامی و اقتصادی دنیا خواهد شد، خود برخی فرضیه های دیگر را تقویت می‌کند که این ممکن است برخی کشورهای دیگر مانند روسیه وحتی چینی‌ها را متهم کند که به نظرم قابل تامل است.
آمال – شروع کرونا از چین بود ولی چرا تاکنون با توجه به دربرگیری بیش از دو سوم جهان به آن هنوز ، واکسن و یا پادزهری برای آن یافت نشده؟
شحیطاوی: سوال خوبی است و پاسخ به آن جزو مجهولات این پازل است که درآینده ممکن است در یک زمان خاص ! مانند یک نمایشنامه و فیلم، قهرمان یا قهرمانان نیاز به تجزیه وتحلیل اهداف نهان و پنهان این حمله و به قول دبیر کل سازمان ملل که اعلام جنگ جهانی را برای این ویروس اعلام کرد نشان از وخامت اوضاع جهان به جز کشورهای قاره آفریقا دارد که این هم یکی از نکات جالب این معادله مجهول باشد که ویروس بیشتر استعداد آلوده کردن مردم وکشورهای آسیایی واروپایی واین اواخر آمریکا را به‌صورت محدود داشته و دارد
ولی درباره زمان کشف و حتی نابودی این ویروس منحوس تاکنون هیچ مسوول و متخصصی قطعی تاریخی را اعلام نکرده است ولی مهم ترین عامل مبارزه با آن فعلا قطع چرخه انتقال این ویروس بسیار هوشمند وجهشی که با ورود به سیستم ایمنی ،قربانی خود را زمین گیر و در مواردی ازبین می‌برد که مردم می توانند با یک بسیج ملی و مثال زدنی مانند چین‌ها، چرخه دربرگیری وانتقال سریع کروناویروس متوقف و سپس ریشه کن نمایند.
کرونا یک جنگ مافوق تصور بعد از جنگ جهانی
آمال : بیوتروریسم کرونا ویروس تاکنون چه اهدافی را بصورت مشخص هدف قرار داده است و اصولا معقول است کشوری همچنین ریسکی بزرگ و قمار بزرگی کند که خود قربانی آن هم باشد؟
شحیطاوی : خب می فرمایید قمار یا ریسک…. ببینید ما الان جغرافیای دربرگیری وانتشاراین بیماری را نگاه کنیم که آیا در چند کشور منتشر شده و چرایی های بعدی… خب الان تعداد کشورها از ۱۳۰ کشور گذشته وبرخی هم قطعا درگیر شدند ولی به دلایل ملاحظات امنیتی اجتماعی واقتصادی از انتشار آمارها طفره رفتند.
ازجمله آمریکایی‌ها که خود جزو متهمین هستند ولی سرانجام ترامپ ! با چرخش ۱۸۰ درجه ! نتوانست مخفی کاری‌هایش را کتمان کند و همه دراخبار دیده‌ایم، حال یک تحلیلی دیگر هست، جالب است خدمت شما عرض کنم که برخی خود چین را هم متهم کردند که به دلایل اقتصادی و تجاری گفته می‌شود برای خارج کردن انبوه سرمایه گذاران اروپایی و غربی در کل و بازی دو سر با کاهش وحتی سقوط ارزش سهام شرکت ها و اعلام ورشکستگی چه در داخل وچه خارج چین ، این سناریو را مطرح ساختند.
بخصوص اکنون که برخلاف سایر دنیا چین اکنون حتی برخی بیمارستان های صحرایی خودش را به دلیل کنترل بیماری جمع‌آوری کرده و تلفات کشور یک میلیارد و دویست میلیون نفری کاهش حیرت انگیزی داشته و برعکس در اروپا آمریکا وحتی آسیا حتی در کره جنوبی و ایتالیا و آلمان، آمریکا رهبران آنها حالت فوق العاده اعلام کردند و سخن از احتمال انتشار این بیماری به ۷۰ درصد مردم آنها هم شنیده شد.
از طرفی سقوط شدید و اعلام ورشکستگی برخی خطوط هواپیما گرفته تا اعلام رشد زیر صفر اقتصاد قاره سبز نمی تواند اخبار عادی باشد.
معتقدم تبعات بی‌شمار این بیماری، مهلک‌ترین ضربه اقتصادی بعد از جنگ جهانی به اقتصاد دنیا و بخصوص کشورهای اروپایی وآسیایی باشد. سقوط قیمت نفت باتوجه به نقش منفی برخی اعضا مانند عربستان سعودی و از طرفی کاهش سفرها که فقط در ایران روزانه بیش از ۲۰ میلیون کاهش مصرف بنزین را ثبت کرد حداقل با سایر عوامل زیانبار هزینه های مادی ومعنوی بیش ازچهل درصد اقتصاد و درآمدهای کشورها دچار خسارت شده‌اند و باید اذعان کرد جهان یک جنگ مافوق تصور را بعد جنگ جهانی دارد تجربه می کند.
آمال : یک سوال مرتبط درباره واژه پدافند غیرعامل است که در کشور مان سازمانی به همین‌نام داریم؛ آیا کشور ایران دراین بیوتروریسم جهانی موفق بوده؟
شحیطاوی : در اینجا چند نکته باتوجه به اهمیت واولویت سوال و در جواب جنابعالی بایستی بیان کنم، نخست بحث سطح غافل گیری در کل جهان است که ایران ازجمله آن بود که تاریخ نبایستی فداکاری و تلاش پزشکان و پرستاران درایران را فراموش کند. و شهید نامیدن آنها اهمیت فداکاری و دلسوزی این قشر را نشان داد که حتی جزو قربانیان اولیه نشان از واقع بودن درخط مقدم این عزیزان است همچنانکه سایر بخش های نظامی، امنیتی و بسیج وتشکل های خیریه ونیز شهرداری‌ها و آتش‌نشانان را همه یکدل کرد و باید تحسین و تقدیر کرد واین زمانی قابل درک است که بدانیم ما در بدترین وبی رحمانه ترین تروریسم اقتصادی آمریکایی‌ها قرار داریم.
در بخش دیگر سوالتان اتفاقا در تعریفی که سازمان پدافند غیرعامل کشور ارایه داده ، شامل تمامی طرح ریزی ها و اقداماتی که موجب کاهش آسیب پذیری ، افزایش پایدار ملی است آمده که از سه مجموعه اقدامات غیرمسلحانه که باعث بازدارندگی ،کاهش آسیب پذیری ، تداوم فعالیت های ضروری وارتقای پایداری ملی درمقابل تهدیدات واقدامات دشمن می شوداطلاق می شود..حالا خودتان با توجه به این تعریف برداشت کنید باید در معادلات کنونی کجا و چگونه نقش آفرینی می کردند.
“کرونا” و به چالش کشاندن توان لجستیکی و بهداشتی دنیا
هرچند ذکر این نکته حایز اهمیت است که دربحران جهانی کرونا همه کشورهای بزرگ وقدر دنیا و توان لجستکی و بهداشتی دنیا هم به چالش کشیده شد؛ به تبع این تاثیرات مخربی بر امنیت اقتصادی و زیستی کشورهای درگیر ایجاد می کند که غیر قابل کنترل و هزینه های فراوان پیش بینی نشده را برجای می گذارد. این حرف بنده نیست بلکه بازرسان سازمان بهداشت جهانی ، ایران را یکی از بهترین ها در زمینه درمان و نگهداری از بیماران می دانند.
یک اشکالی که الان خود را نشان داد ، ضعف های مدیریتی در مواقع بحران های این چنینی علی رغم دارا بودن سازمان های نظیر پدافند غیر عامل و هلال احمر و… بایستی با آسیب شناسی ضعف‌های موجود و تقویت نقاط قوت و بایستی مواردی اصلاح شود و پیشنهاد می کنم یک مدیریت ومعاونت بیوتوریسم در ساختار مدیریت بحران کشور واستان ایجاد شود .
دراین پیشنهاد تحقیقات مستمر و به روز رسانی پژوهش ها با تاکید بر آینده پژوهشی می تواند آمادگی ساختار علمی واجرایی درعملیات ها وماموریت ها را در مسیر موفقیت سوق داد.
توصیه های پیشگیری و درمانی ،اقدامات فرهنگی و آگاهی بخشی درزمینه آموزش‌های شهروندی و مشارکت فعال سازمان‌های مردم نهاد با بخش دولتی ونیز شبکه‌ای از داوطلبان مانند بسیج و هلال احمر، قدرت مردمی وسازماندهی دربحران‌ها را باز طراحی نمایند.
ایران و اتهام به پنهان‌کاری در اوایل شیوع این بیماری
آمال : برخی مدعی شده‌اند که ايران به دليل نگفتن واقعيت‌ها و آمارهاي دقيق و پنهان كاري، نه فقط يك قرباني بلكه خود مهد انتشار اين ويروس در منطقه است و به جاي آنكه قرباني باشد خود محور انتشار شده است، اين حرف به نظر شما صحت دارد؟
شحیطاوی : فکر می کنم این سخن درستی نیست که ایران باعث انتشار ویروس به سایر کشورها شده چون چرخه انتشار آن ممکن است از راههای مختلف باشد ازجمله سفر اتباع کشورهای همسایه وحتی چینی‌ها که می‌دانیم در تاروپود اقتصاد جهان حضور دارند. در خوزستان مثلا اولین مورد از قم ومسافران بودند که به نظرم وقت این نیست کسی یا کسانی را در داخل متهم کنیم و پیشنهاد می‌کنم همه در کنار هم باشیم و بااتحاد مثال زدنی ونیز خود مراقبیتی ، کروناویروس را شکست دهیم.
درباره اعلان دیر یا مخفی کاری بنده اطلاعات دقیقی ندارم که این اتهام را رد یا ثابت کند ولی درباره کلمه مخفی کاری و نگفتن به نظرم بایستی چند مثال از همسایه ها از جمله عراق و ترکیه گرفته تا دولت آمریکا در این چند روز بصورت قطره چکانی و محدود امارهای واقعی را منتشر کردند که این نشان از اهمیت ابعاد اقتصادی سیاسی و اجتماعی مخرب ان دردنیا و کشورها تقریبا اجماع وجود دارد که هیچ کسی مصون از تهدید بحث بیوتوریسم نیست و نخواهد بود.
آمال : درباره اولین نشانه ها کشف این ویروس توضیح مخصر بدهید؟
شحیطاوی: کوروناویروس جدید اول بار در شهرووهان، استان هوبئی چین به ثبت رسید که دو سوم بیماران با بازار عمده فروشی غذاهای دریایی هوانان، که در آن حیوانات زنده نیز به فروش می‌رسد، ارتباط داشته‌اند هرچند تاکنون آمارها نشان داده که درصد مرگ و میر این ویروس بین ۲ تا ۳ درصد مبتلا شدگان است ولی فقط در ایتالیا اخرین آمار از جان باختن بیش از ۱۴۰۰ نفر براثر ابتلا به به این ویروس نگرانی های فزاینده را بوجود اورده است.
آمال: به نظر شما با اوضاع و احوالی که در نتیجه این بیماری در ایران و جهان اتفاق افتاده؛ تا چه مدت کووید ۱۹ ادامه پیدا می‌کند و همچنان تاثیرات مخرب در اقتصاد و معیشت روزمره مردم، می‌گذارد؟
شحیطاوی : به بخشی از این سوال نمی توان به شکل قاطع پاسخ دقیق داد و به عوامل و شرایطی نظیر خود کنترلی و قطع چرخه انتقال بیماری بین افراد ناقل و سالم بستگی دارد. چون ما اکنون به سه مشکل همزمان مواجه ایم.یکم مشخص نبودن کشف مثلا واکسن یا درمان قوی برای انسانهای درگیر است. دوم همه گیری وانتشار سریع و جهشی غیر محسوس مانند تماس و قرار گرفتن در شعاع انتقال ویروس درمحیط است و اخر اینکه ناشناخته ماندن علت اصلی این ویروس که گمانه ها را ذکر کردم ولی در خوشبینانه ترین حالت اگر چرخه انتقال متوقف و به نوعی به سمت تغییر آب وهوا وگرما که پیش برویم ، احتمال کاهش و حتی کنترل این اپیدمی در آخر فروردین ۱۳۹۹ می‌باشد.
همه مردم و مسوولان باید با رعایت اصول پیشگیری و هشدارها ازجمله بیرون نرفتن از منازل مسکونی وخود مراقبتی ها ثابت کنند ، کروناویرویس را مانند همه شرایط سخت و بحرانی گذشته ، به بسلامتی و ختم به خیر بگذرانیم.
انتهای پیام/
این مطلب بدون برچسب می باشد.
سپاسمند از مطالب خوبتون ماندگار باد نام و آوازه خوبانی،همانند شما و همکارانتان ک در این عرصه زحمت کشیدید وبرای اعتلای فرهنگ مردمتان تلاش فرهنگی و علمی دارید . بهترینها از آن شما 🌹